10 کتاب که دنیای شما را زیر و رو خواهند کرد | کتاب‌های ممنوعه: 10 اثری که قبل از مرگ باید تجربه کنید

کتاب‌ها، چنان قدرتی دارند که به یک آن، ما را از جایمان، در یک پروژه‌ی سخت کاری یا روابط اجتماعی فرسایشی، جدا کنند و به سرزمینی ببرند که نوید آرامش یا هیجان می‌دهد.

از فرازونشیب‌های مطمئن داستان‌های کلاسیک انگلیسی مثل غرور و تعصب گرفته، تا وحشت رخنه‌کرده در راهروهای وزارت عشق در رمان 1984. سوال اینجاست که اگر تا به حال سراغ کتاب‌ها نرفته‌ایم یا دل نداده‌ایم به غرق‌شدن در جریانشان، باید از کجا شروع کنیم؟ شاید اولین کاری که باید انجام دهیم، پیدا کردن یک لیست راهنما از کتاب‌هایی است که آن‌قدر تاثیرگذار بوده‌اند که همیشه در لیست بهترین‌های مردم در سراسر تاریخ ادبیات قرار گرفته‌اند و باید آن‌ها را خواند.

1- صد سال تنهایی (گابریل گارسیا مارکز)

داستان جادویی و پر رمز و راز شش نسل از خانواده‌ی بوئندیا ور دل روستایی اعجاب‌انگیز به نام ماکوندو، در حالی روایت می‌شود که اتفاقات و شخصیت‌های آن به قدری واقعی و قابل لمسند که وقتی کسی ناپدید می‌شود یا پرواز می‌کند و به آسمان می‌رود، همه چیز طبیعی به نظر می‌رسد.

2- تاریخچه مختصر زمان (استیون هاوکینگ )

استیون هاوکینگ فیزیک‌دان فقید برجسته معاصر کتاب «تاریخچه‌ی مختصر زمان»‌ را برای مخاطبی که دانش فیزیک ندارد ولی علاقه‌مند به دانستن نکات جالبی در حوزه کیهان‌شناسی نظری است نوشته. این کتاب برای اولین بار در سال 1988 منتشر شد و مخاطبین زیادی در سراسر دنیا از این کتاب استقبال کردند. این کتاب تا به امروز با فروش بیش از 25 میلیون نسخه جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های این حوزه بوده و به بیش از 33 زبان برگردان شده است.

«تاریخچه‌ی مختصر زمان» رتبه‌ی چهاردهم بهترین کتاب‌های علمی تاریخ را از آن خود کرده است و پس از یکصد و هشتاد و چهار هفته حضور در لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های نشریه‌ی ساندی تایمز، رکورد تازه‌ای در کتاب رکوردهای گینس به نام خود ثبت کرده است. هاوکینگ در این کتاب با بیانی ساده و قابل فهم برای مخاطب غیرمتخصص به بیان توضیحاتی درباره‌ی جهان پرداخته است. از جمله مباحث مطرح‌شده در این کتاب می‌توان به نظریه‌ی نسبیت، نظریه‌ی جاذبه، فیزیک کوانتوم و کیهان‌شناسی اشاره کرد.

استیون هاوکینگ در این کتاب به سوالاتی مانند «چگونه کیهان شکل گرفت؟»، «چگونه زمان شروع شد؟»، و «چگونه کیهان تغییر کرده است؟» پاسخ داده است. این کتاب برای نخستین بار در سال 1369 با نام «تاریخچه‌ی زمان: از انفجار بزرگ تا سیاه‌چاله‌ها» به فارسی ترجمه و در ایران منتشر شده است.

3-درخشان( استیون کینگ)

کتاب «درخشش» که با نام «درخشان» نیز ترجمه شده، اثری از استیون کینگ نویسنده‌ی آمریکایی است که در سال 1977 برای اولین منتشر شد. این کتاب درباره‌ی نویسنده‌ای به نام جک تورنس است که به همراه خانواده‌اش مسئولیت نگهداری یک هتل دورافتاده را برعهده می‌گیرند. هتلی که در ابتدای حضورشان محل باشکوهی است ولی رفته‌رفته مسائل عجیب و ترسناکی در آن اتفاق می‌افتد. در پی نگارش این کتاب روزنامه‌ی لس‌آنجلس تایمز عنوان بهترین داستان‌سرای ژانر وحشت را به استیون کینگ داد.

از این کتاب فیلمی نیز با همین نام در سال 1980 اقتباس شده که در لیست 100 فیلم برتر تاریخ IMDb قرار دارد.

4- لولیتا (ولادیمیر ناباکوف)

لولیتا کتابی انگلیسی‌زبان از ولادیمیر ناباکوف است که برای اولین بار در سال 1955 منتشر شد. بعدتر ناباکوف این کتاب را به زبان مادری خود یعنی زبان روسی نیز ترجمه کرد. این کتاب داستان عشق بیمارگونه‌ی هامبرت هامبرت به یک دختر نوجوان دوازده‌ساله به نام دلورس هیز را روایت می‌کند. هامبرت هامبرت که محقق و پژوهش‌گر ادبیات است، با روان‌پریشی عشق نافرجام خود و مرگ نابه‌هنگام معشوقه دوران نوجوانی خود را بیان می‌کند و ادعا دارد که این عشق بیمارگونه او به دختران نوجوان و کودک از عوارض همان شکست دوران نوجوانی‌اش است.

هرچند که این کتاب در زمان نشر در برخی کشورها موهن تلقی شد ولی از شاهکارهای کلاسیک داستانی قرن بیستم به شمار می‌آید و رتبه‌ی چهارم بهترین رمان‌های انگلیسی کتابخانه مدرن را از آن خود کرده است.

5- بلندی‌های بادگیر (امیلی‌جین برونته)

داستان روایت عشق شورمند و تا حدی شرارت‌آفرین میان کاترین و هیتکلیف است. هیتکلیف فرزند یتیمی است که از کودکی توسط پدر کاترین به سرپرستی گرفته می‌شود. کاترین و هیتکلیف هم‌زمان که با یکدیگر رشد می‌کنند و بی‌خبر از حال یکدیگر، دلداده هم می‌شوند. هیتکلیف که به دلیل موقعیت خود تمسخر می‌شد گمان می‌کند که احساسش به کاترین یکسویه و بی‌اساس است و از این‌رو بلندی‌های بادگیر را ترک می‌کند تا زندگی جدیدی برای خود از نو بسازد…

6- غرور و تعصب ( جین آستین)

یکی از کتاب‌هایی که باید پیش از مرگ خواند ، غرور و تعصب است. کتابی درباره ماجرای دختر سرکش و جذاب و در عین حال عجیب و غریب خانواده‌ی بنت، که بر خلاف عرف آن روز جامعه و تلاش بی حد و حصر مادرش، پی پیدا کردن همسری برای خود نیست و همین، او را درگیر عشق پر فراز و نشیب آقای دارسی می‌کند که مردی است به ظاهر خودپسند، مغرور و بدون شک متمول.

‌7- ربکا (دافنه دوموریه)

آقای ماکسیمیلیان دووینتر، مردی است متمول و متشخص که به تازگی ازدواج کرده و زندگی معقولی دارد. اما در گذشته نزدیکش، زنی زیبا و باهوش، به طرزی مشکوک توسط او کشته و جسدش همراه با قایقی در دریا غرق می‌شود. پرده برداشتن از این راز توسط همسر دوم، او را وارد ماجرایی هولناک می‌کند. ربه‌کا داستانی ترسناک است که در هر فهرستی جرو کتابهایی ک باید خواند جای گرفته است.

8- اشتباه در ستاره‌های بخت ما (نحسی ستاره های بخت ما) ( جان گرین)

‌کتاب «خطای ستارگان بخت ما» از جان گرین که در سال 2012 منتشر شده است یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مجله‌ی نیویورک تایمز در آن سال شد. جان گرین عنوان کتاب خود را از نمایشنامه‌ی سزار شکسپیر گرفته است، آنجا که می‌گوید: «خطا، بروتوس عزیز، از ستاره‌ی بخت ما نیست، بلکه از خود ماست که دون‌پایه مانده‌ایم.»

این رمان خواندنی درباره‌ی عشق بین دو نوجوان به نام‌های هزل و آگوستوس است که هردو از قضا درگیر بیماری سرطان بوده‌اند. الهام‌بخش جان گرین برای خلق این اثر، فوت یکی از دوستان نزدیکش بر اثر سرطان بوده است.

هزل شانزده‌ساله که درگیر سرطان تیروئید است و بیماری او به ریه‌هایش نیز منتقل شده، به اصرار خانواده‌اش در جلسات گروهی نوجوانان مبتلا به سرطان شرکت می‌کند و در این بین با اگوستوس که مدتی است سرطان استخوان را شکست داده آشنا می‌شود. آشنایی این‌دو رفته‌رفته عمیق‌تر می‌شود و علاقه‌ی شدیدی بین آن‌‌ها شکل می‌گیرد. علاقه‌ای که این‌دو را به سوی ایامی هیجان‌انگیز و البته غم‌انگیز می‌کشاند. رمان با خواندن سخنان آگوستوس توسط هیزل به پایان می‌رسد. او می‌گوید آسیب‌دیدن در این دنیا اجتناب‌ناپذیر است، اما ما باید انتخاب کنیم که به چه کسی اجازه دهیم به ما صدمه بزند و او از انتخاب خود خوشحال است.

این کتاب در فارسی با نام‌های «بخت پریشان» و «نحسی ستارگان بخت ما» نیز ترجمه شده است.

9- فرانکنشتاین ( مری شلی)

در فرانکنشتاین، نویسنده از بسیاری از عناصر و فضاهایِ ترسناک آن روزگار به خوبی استفاده کرده است. با این همه، فرانکنشتاین یک رمان دلهره‌آور معمولی نیست و شاید راز ماندگاری آن نیز در همین نکته باشد. شاهکار مری شلی در واقع این بود که برای نخستین‌بار علم را با داستان‌های ترسناک آشتی داد. به زبان دیگر، برای اولین‌بار با خلق هیولایی که محصول علم بود نوع ادبی جدید «رمانتیک ترسناک علمی» را به وجود آورد؛ کاری که در آن زمان سابقه نداشت. از سوی دیگر فرانکنشتاین زمانی منتشر شد که بشر در آغاز راه پیشرفت‌های علمی و شاد از مسیر علم بود. اما شلی از نخستین کسانی بود که بوی خطر را حس کرد و با انتشار فرانکنشتاین هشدار داد که علم تجربی گاهی می‌تواند ترسناک باشد.

10- مردی که زنش را با کلاه اشتباه می‌گرفت ( اولیور دبلیو ساکس)

«مردی که زنش را با کلاه اشتباه گرفت» عنوان کتابی از دکتر اولیور ساکس، نویسنده و پزشک انگلیسی است. این کتاب، مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه درباره‌ی بیماری‌های عصبی و رفتاری انسان‌هاست. در داستان اصلی کتاب «مردی که زنش را با کلاه اشتباه گرفت» دکتر ساکس به تشریح موردی از بیماری آنومی می‌پردازد. این بیماری آنگاه رخ می‌دهد که بخشی از مغز که مربوط به فهمیدن واقعیت و ارزیابی شرایط است، آسیب ببیند. در این داستان، مردی با این بیماری مبتلاست و به جای اینکه همسرش را ببیند، یک کلاه را به عنوان سر همسرش تصور می‌کند.

دکتر ساکس در داستان‌های دیگر این کتاب نیز به شرح بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون، تروما مغزی، وسواس و… پرداخته است. او با به کارگیری شیوه‌ی داستان‌گویی به طرز قابل فهم و ساده‌ای به بیان مفاهیم پیچیده‌ی علمی مرتبط با بیماری‌های عصبی پرداخته است و به خواننده اجازه می‌دهد تا با بیماری‌های عصبی و رفتاری و روش‌های درمانی هرکدام آشنا شود. او از تجربیات خود در برخورد با بیماری‌های عصبی و رفتاری درمانگاه‌های مختلف برای نوشتن این کتاب الهام گرفته است و با استفاده از داستان‌هایی که بر اساس تجربیات واقعی بیمارانش نوشته است، خواننده را با جزئیات برخی بیماری‌های عصبی و رفتاری انسان‌ها آشنا می‌کند.

کتاب «مردی که زنش را با کلاه اشتباه گرفت» به‌عنوان یکی از بهترین کتاب‌های پزشکی و علوم رفتاری شناخته می‌شود.